Po raz pierwszy obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej
|
Fot: Wikipedia / Opaska noszona przez żołierzy AK
14 lutego 2025 roku po raz pierwszy w historii obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Nowe święto państwowe, ustanowione 9 stycznia 2025 roku, ma na celu oddanie hołdu Żołnierzom Armii Krajowej – największej konspiracyjnej formacji wojskowej w okupowanej przez Niemcy i Związek Sowiecki Europie. Była ona zbrojnym ramieniem Polskiego Państwa Podziemnego, walczącym o suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej. Po zakończeniu II wojny światowej jej żołnierze byli prześladowani przez komunistyczne władze podporządkowane Moskwie – podkreślono w preambule ustawy.

83. rocznica powstania Armii Krajowej

Data święta nie jest przypadkowa – tego dnia przypada 83. rocznica przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową przez Naczelnego Wodza, gen. Władysława Sikorskiego. Pierwszym dowódcą AK został gen. Stefan Rowecki ps. "Grot", który pełnił tę funkcję do 30 czerwca 1943 roku. Jego następcami byli gen. Tadeusz Komorowski ps. "Bór" (do 2 października 1944 r.) oraz gen. Leopold Okulicki ps. "Niedźwiadek" (do 19 stycznia 1945 r.).

Największa podziemna armia w Europie

W 1944 roku Armia Krajowa liczyła ponad 350 tysięcy zaprzysiężonych żołnierzy, w tym około 10 tysięcy oficerów, co czyniło ją największą podziemną armią w okupowanej Europie. Choć AK kojarzona jest głównie z Powstaniem Warszawskim, jej działania obejmowały cały kraj, w tym Śląsk, Lubelszczyznę, Kielecczyznę i Kresy Wschodnie.

Okręg Śląski AK, pomimo licznych dekonspiracji i zdrad, w 1944 roku liczył około 25 tysięcy zaprzysiężonych żołnierzy. Jego teren dzielił się na cztery inspektoraty: Tarnowskie Góry, Sosnowiec, Bielsko oraz Rybnik, któremu podlegał Podinspektorat Cieszyński obejmujący również Zaolzie, uznawane za integralną część ziem Rzeczypospolitej.

Więcej na ten temat można przeczytać w artykułach Instytutu Pamięci Narodowej.

AK w Gminie Zebrzydowice

"Obwód Starocieszyński miał przejąć nie tylko okolice Jabłonkowa, ale także okolice Kończyc Wielkich i Małych, Zebrzydowic, Kaczyc i Marklowic Górnych, który to teren uprzednio podlegał pod Obwód Karwina. Przeciwko temu zaprotestował „Czarny”, argumentując to tym, iż posiada zorganizowane komórki w wymienionych miejscowościach i nie chciałby tracić tych ludzi, których działalność zaczęła przynosić efekty. Podobnie sytuacja wyglądała w Czeskim Cieszynie, który według planów, również miał wejść do Obwodu Starocieszyńskiego, a dotąd podlegał pod Obwód Jabłonków. Warto dodać, że według Michała Hellera w rejonie Zebrzydowic istniało zgrupowanie AK w sile dwóch - trzech kompanii. Zapewne chodzi tu o część zgrupowania WSOP zorganizowanego przez „Czarnego”, z którego to w styczniu 1944 r. wydzielono komórki WSOP działające na kopalniach Zagłębia Karwińsko - Ostrawskieg" Więcej na ten temat sporo dowiedzieć można się pod tym adresem -> http://www.historycy.org/index.php?showtopic=55490&st=288

red./mat.pras/IPN