Spotkanie autorskie z Grzegorzem Łubczykiem

Zapraszany na spotkanie autorskie z panem Grzegorzem Łubczykiem, dziennikarzem, dyplomatą, byłym ambasadorem RP w Budapeszcie, autorem publikacji prasowych, książek i filmów poświęconych m.in.  postaci Henryka Sławika – jednego z największych „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”, który według danych Instytutu Yad Vashen pomógł ocalić na Węgrzech ok. 5 tyś.  polskich Żydów.  Spotkanie  odbędzie się 21 listopada w piątek  o godz. 17.00 w Książnicy Cieszyńskiej.   Wcześniej  Pan Grzegorz Łubczyk spotka się z uczniami Zespołu Szkól w Zebrzydowicach. 

Henryk Sławik urodzony w Szerokiej (dziś część Jastrzębia) uczestnik  powstań śląskich, w okresie międzywojennym związany z PPS angażował się na Śląsku  w działalność społeczną, polityczną i dziennikarską.  Po wybuchu II wojny światowej zagrożony aresztowaniem przedostał się na Węgry, gdzie schronienie w tym czasie uzyskało ok. 120 tyś polskich uchodźców. Pomimo wcześniejszych planów dotarcie do tworzącej się na terenie Francji polskiej armii pozostał na Węgrzech, by jako delegat na Węgry Ministerstwa Opieki Społecznej rządu gen. Władysława Sikorskiego z niezwykłą skutecznością roztaczał opiekę nad dziesiątkami tysięcy polskich uchodźców (była wśród nich także  spora grupa zaolziańskich harcerzy).

Stojąc w tym czasie na czele  Komitetu Obywatelskiego do Spraw Opieki na Polskimi Uchodźcami rozpoczął ścisłą współpracę z Jozsefem Antallem, który z ramienia rządu węgierskiego organizował struktury pomocy dla Polaków. Ich współpraca wkrótce przerodziła się w głęboką przyjaźń a działalność Antalla na rzecz polskich uchodźców  daleko wykraczała poza służbowe obowiązki.

Kierowany przez Sławika Komitet Obywatelski nie tylko troszczył się o warunki bytowe uchodźców lecz także  organizował życie kulturalno-oświatowe,  organizował polskie szkoły i wspierał polską młodzież studiująca na węgierskich uczelniach. Inną stroną działalności Sławika było zaangażowanie w nielegalne przerzuty kilku tysięcy żołnierzy polskich z Węgier do Francji.

Mając świadomość grożącego mu niebezpieczeństwa o ogromnym oddaniem i niezwykle skutecznie organizował pomoc dla polskich Żydów jacy znaleźli się na Węgrzech. Nie byłoby to możliwe gdyby nie pomoc ze strony wielu osób szczególnie zaś Jozsefa Antalla oraz polskiego i węgierskiego duchowieństwa  ( katolickiego jak i ewangelickiego) a także  nuncjusza apostolskiego na Węgrzech Angello Rotta .  W miejscowości Vac powstał nawet sierociniec dla żydowskich dzieci oficjalnie jako dom sierot po polskich żołnierzach. Warto wiedzieć, ze kierownikiem tego sierocińca był Franciszek Świder urodzony w Dolnej Lutyni. Wszystkie dzieci z tego domu przeżyły wojnę przez długi czas nie wiedząc komu zawdzięczają ocalenie.

Po wkroczeniu na Węgry Niemców Henryk Sławik został aresztowany i po okrutnym śledztwie, podczas którego nie ujawnił swoich współpracowników, został stracony w obozie koncentracyjnym w Mauthausen 23 sierpnie 1944 r.

Henryk Sławik za swoją działalność zapłacił najwyższa cenę lecz  po wojnie jako przedwojenny polityk i osoba związana z rządem emigracyjnym był skazany na całkowite zapomnienie.

W 1990 otrzymał tytuł Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata,  zaś w lutym 2010 roku  pośmiertnie odznaczony został przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego.

Uchwalą Sejmiku Śląskiego rok 2014 obchodzony jest jako „Rok Henryka Sławika”.

Podczas spotkania przewidziana jest projekcja filmu o Henryku Sławiku, będzie również możliwość nabycia książki :”Henryk Sławik. Wielki zapomniany Bohater Trzech Narodów”

Organizatorami spotkania są Książnica Cieszyńska, Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Publisher-Innowacje oraz Gimnazjum w Zebrzydowicach i  LO nr 2 w Cieszynie.

Źródło: mat.pras.